Σήμερα συμπλήρωσα δύο μήνες σε ξένο κράτος. Σήμερα συμπλήρωσα δύο μήνες εκτός Ελλάδος. Σήμερα νιώθω ότι πρέπει να γράψω κάτι γι αυτό. Τι έχω άραγε αποκομίσει από τη μέχρι τώρα εμπειρία μου ως κάτοικος (έστω και ως φοιτητής) σε μία ξένη χώρα, η οποία μάλιστα βρίσκεται στο άλλο άκρο της Ευρώπης (συγκεκριμένα στη Σουηδία) απ' ότι είναι η Ελλάδα;
Η ζωή σε μια ξένη χώρα πρέπει να ξέρει κάποιος ότι δεν είναι καθόλου διαφορετική αν έχει πρώτον, τα μυαλά στο κεφάλι του και δεύτερον, δε μιζεριάζει σκεφτόμενος όλη την ώρα τη χώρα που γεννήθηκε και μεγάλωσε. Ναι, ok, μας λείπει η Ελλάδα, αλλά ναι μπορείς να ζήσεις και χωρίς αυτήν. Ναι, δεν έχει παραλίες εδώ, ναι, δεν έχει νυχτερινή ζωή και τρελά ξενύχτια σε club και μπουζούκια, ναι, το κλίμα δεν είναι ήπιο, ναι, δεν είναι η ζωή φθηνή και πολλά πολλά ακόμα δεν. Το θέμα είναι μπορείς να προσαρμοστείς χωρίς όλα αυτά;
Η απόφαση για να φύγει κάποιος από το σπίτι του δεν είναι εύκολη. Πόσο μάλιστα στο εξωτερικό. Συμφωνώ. Ούτε τις ανέσεις του σπιτιού σου θα έχεις, ούτε τα φαγητά της μαμάς, ούτε τους φίλους σου, ούτε τους συγγενείς σου κοντά σου. Μπορείς να τα αποχωριστείς όλα αυτά;
Για μένα δεν ήταν και τόσο δύσκολο. Πες το ότι ήμουν συνειδητοποιημένος για το που θα πάω, πες το ότι γενικότερα η ιδέα του να μείνω στο εξωτερικό για μένα ήταν ιδανική; Δε ξέρω. Το θέμα ήταν ότι πριν φύγω άκουγα λόγια τύπου "Δύσκολα είναι στο εξωτερικό", "Δε θα την παλέψεις", "Σαν την Ελλάδα καμία άλλη χώρα".
Συγγνώμη, αλλά εγώ πάλι δεν έχω νιώσει τίποτε από όλα τα παραπάνω. Τι σημαίνει δύσκολα; Τι είναι το δύσκολο και πως το εννοείς; Εγώ τα έχω όλα (τα απαραίτητα) σε αυτή τη χώρα και δε βλέπω να μιζεριάζει κανείς. Όλα πηγαίνουν ρολόι (εκτός από κάποιες εξαιρέσεις πάντα) και δεν μυξοκλαίγεται κανείς. Πάλι οι Έλληνες είναι που το κάνουν αυτό εδώ. Όσο για το αν είναι ακριβά εδώ και δε θα πάω έναν κινηματογράφο ή ένα καλό εστιατόριο σε αυτό δε φταίει ο Σουηδός, αλλά η οικονομική κατάσταση της χώρας σου. Και αν το καλοσκεφτείς, άλλοι σε άλλες χώρες δεν έχουν καλά - καλά να φάνε, οπότε μη τα θες και όλα δικά σου.
Δε θα την παλέψω; Γιατί; Επειδή δεν έχω το Βαρδάρη να με φυσάει; Γιατί ο χειμώνας θα είναι δύσκολος με χιόνια και βροχές; Δηλαδή ο Σουηδός είναι πιο ξύπνιος και την παλεύει και εγώ είμαι τι; Ο Έλληνας ο απροσάρμοστος; Δηλαδή θα βρέχει τρεις ή τέσσερις μέρες συνεχόμενα. Τι θα πάθω; Να λιώσω δεν πρόκειται, δεν είμαι από ζάχαρη. Θα έχει χιόνια μπορεί και για ένα μήνα, τι θα γίνει; Από τη μαυρίλα της χώρας μου, τουλάχιστον θα βλέπω άσπρες μέρες εδώ.Κυριολεκτικά.
Η Ελλάδα είναι μία και άλλη καμία. Χμ, χαλάρωσε λίγο Νεοέλληνα. Δε το συζητώ, η χώρα μας έχει ιστορία που λίγες χώρες σε τούτο αυτόν τον κόσμο μπορούν να τη συναγωνιστούν σε αυτήν. Αλλά δηλαδή οι κάτοικοι στις άλλες χώρες της Ευρώπης τι είναι; Από που προήλθαν; Φύτρωσαν; Μήπως θα πρέπει να αναρωτηθούμε πρώτα γιατί αυτές οι χώρες που δεν έχουν τεράστια ιστορία σαν τη δική μας, είναι πολύ πιο μπροστά από εμάς σε πολλούς τομείς και εμείς έχουμε μείνει με την ιστορία στο χέρι και απλά την έχουμε για να την αναφέρουμε;
Ο Έλληνας έχει μάθει δυστυχώς να γκρινιάζει για τα πάντα. Εγώ χαίρομαι που είμαστε ένας λαός έξω καρδιά, αλλά δε μου αρέσει που παράλληλα είμαστε ένας λαός που έχει μάθει να τα θέλει όλα δικά του. Ακόμη και τον ήλιο θέλουμε να τον έχουμε δικό μας. Ιδιοκτησία μας. Και φυσικά όποιος πάει στο εξωτερικό μπορεί να σου πει εγώ δεν το ήξερα ότι ήταν έτσι τα πράγματα. Γι αυτό, λοιπόν, υπάρχει το διαδίκτυο για να ενημερωθείς για οποιαδήποτε χώρα θες, για τα ήθη της, τα έθιμά της, το κλίμα της και τους ανθρώπους της. Το σίγουρο είναι ότι γουρούνι στο σακί δε θα πάρεις.
Για μένα, λοιπόν, τα πράγματα είναι απλά. Αν θες να φύγεις από τη χώρα σου πρέπει να το θες πραγματικά. Το να λέω, ναι, θέλω να φύγω δε σημαίνει τίποτα. Την Ελλάδα δε θα τη βρεις έξω. Ούτε και αυτή θα έρθει να σε βρει. Με το που πατάς το πόδι σου στη ξένη χώρα πρέπει σχεδόν άμεσα να προσαρμοστείς σε αυτήν. Είτε αυτή λέγεται Σουηδία, είτε Αυστραλία, είτε Βραζιλία. Και δε λέω να γίνεις Σουηδός ή Αυστραλός, αλλά ναι, ότι κάνει ο Σουηδός στη χώρα του θα πρέπει να το κάνεις και εσύ.
Η λογική των Ελλήνων που βρίσκονται χρόνια σε ξένες χώρες είναι ίδια με αυτή στην Ελλάδα. Ακόμη και η λαμογιά υπάρχει και εδώ. Και είναι ελληνική πατέντα τελικά. Ο Έλληνας προσπαθεί να το παίζει έξυπνος λες και ο Σουηδός, και ο κάθε Σουηδός, είναι είτε από άλλο πλανήτη, είτε κανένα σκυλί ή γάτα που θα παίξει μαζί του. Και πολλές φορές το ίδιο συμβαίνει και μεταξύ των ίδιων των Ελλήνων. Από τη μια το καταλαβαίνω γιατί οι Ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού είναι σαν μικρά χωριά της ελληνικής επικράτειας. Η παιδεία ήταν ελάχιστη οπότε όποιος έβγαινε στο εξωτερικό είχε τη λογική του χωριάτη. Και δεν το λέω με καμία κακή έννοια. Γι αυτό και στην ελληνική κοινότητα θα περιμένεις πότε θα βγει η κάθε "παπαδιά" της κοινότητας να σε κουτσομπολεύσει. Μήπως τελικά κάτι ξέρουν και λένε να μην μπλέκεις και πολύ με τις ελληνικές κοινότητες;
Κάτι ακόμη. Οι Έλληνες δημοσιογράφοι του εξωτερικού καλό είναι όταν κατεβαίνουν στην Ελλάδα να ξέρουν πως να κάνουν την δουλειά τους και πως να την παρουσιάσουν μετά στον ξένο πολίτη. Το να πάρω μια κάμερα και να δέιξω απλά δυο - τρεις άσχημες καταστάσεις, οι οποίες μπορεί να είναι και ασύνδετες με τον τωρινό ελληνικό τρόπο ζωής ακόμη και με τον ίδιο τον Έλληνα, μόνο κακό μπορούν να κάνουν στην εικόνα μας. Η παραπληροφόρηση είναι το μόνο εύκολο και δυστυχώς ακόμη και εδώ που βρίσκομαι υπάρχει παράδειγμα τέτοιας παραπληροφόρησης από δημοσιογράφο. Ο νοών νοείτω...
Πλεόν,όμως, τα παιδιά που φεύγουν έξω είναι άτομα ως επί το πλείστον μορφωμένα και θέλω να πιστεύω με μια άλλη λογική μακριά από αυτή του χωριάτη. Οπότε ναι, αν αφήσεις παράμερα το κάθε τι ελληνικό που σχετίζεται με οτιδήποτε παράνομο και αντίθετο με τους νόμους του κράτους που θα πας, τότε δε θα έχεις κανένα πρόβλημα προσαρμογής. Είναι σίγουρο αυτό.
Και ας πάμε τώρα στο θέμα του ρατσισμού. Φυσικά και υπάρχει. Όπως υπάρχει και σε οποιαδήποτε χώρα στη Γη. Όμως, εδώ οι άνθρωποι που είναι ρατσιστές δε θα στο δείξουν. Θα μου πεις καλύτερο είναι αυτό; Να σου μιλάει ο άλλος και από μέσα του να σκέφτεται γιατί ήρθες στη χώρα του και να θέλει κατά βάθος να σε βρίσει και να σε στείλει στο σπίτι σου; Πολύ καλύτερο από κάτι μικρόμυαλους Έλληνες που πιστεύουν ότι οι μετανάστες είναι ότι χειρότερο για τη χώρα τους και τους κυνηγάνε για να τους πλακώσουν. Δηλαδή, και εμένα θα μου φανεί πολύ ωραίο να έρθει ο Σουηδός με το ρόπαλο και να με ξυλοφορτώσει; Φυσικά αν δεν έχεις με τι να ασχοληθείς, θα αρχίσεις να παίρνεις τους δρόμους και θα ψάχνεις ευκαιρία για να δείρεις. Θα στηνεσαι έξω από θέατρα για να δείξεις το πόσο Ελληνάρας είσαι και το πόσο σε θίγει το οτιδήποτε διαφορετικό από αυτό που σου έχουν μάθει από το σπίτι σου. Ναι, εδώ θα δεις τα πάντα, από ομοφυλόφυλους μέχρι χεβιμεταλάδες να πίνουν καφέ δίπλα σου και να κάνουν οικογένειες. Ξέρεις, και αυτούς μάνα τους γέννησε, όχι μόνο εσένα Ελληνάρα που θες να το παίζεις εθνικιστής, αλλά δυστυχώς μόνο αυτό δεν είσαι. Μπορείς να αντέξεις το διαφορετικό; Αν όχι, τότε μάλλον είσαι κλεισμένος σε ένα κουτί δίχως έξοδο.
Το συμπέρασμα πιο είναι τελικά; Να πάρω τελικά μια βαλίτσα και να φύγω; Όπως έκανες κι εσύ θες να μας πεις; Όχι, και εγώ δεν είπα μια ωραία πρωία, άντε ας φύγουμε για έξω. Εγώ δε γεννήθηκα και σπούδασα στην Ελλάδα για να δείξω τα προσόντα μου στους ξένους. Αλλά, δυστυχώς, αυτό με αναγκάζουν κάποιοι να κάνω. Όταν δε μου δίνονται οι ευκαιρίες που μου αξίζουν με αυτά που έχω κάνει, τότε πάω εκεί που θα με εκτιμήσουν περισσότερο. Γιατί εδώ που είμαι μου άνοιξαν μια πόρτα και με δέχτηκαν σαν δικό τους άνθρωπο. Και το πιο πιθανό είναι να μου ανοίξουν κι άλλες στο μέλλον. Κάποτε έφευγαν οι Έλληνες από τα χωριά τους για μια καλύτερη τύχη. Τώρα στεναχωριέμαι γιατί φεύγουν μυαλά που τα χρειάζονται πίσω στην Ελλάδα (και δε μιλώ για μένα, θα φανεί στην πορεία το πόσο μυαλό έχω και εγώ). Αλλά θέλω να πιστεύω ότι πολλοί θα γυρίσουμε πίσω κάποια στιγμή και με τα εφόδια που θα πάρουμε από έξω θα αναστήσουμε την Ελλάδα που ριμάχτηκε από τα συμφέροντα και τις πράξεις κάποιων.